De uitbarstingen van 2011 en 2012 genereerde nieuw leven in de wateren van El Hierro
El Hierro, het jongste eiland van de Canarische Eilanden, ontstond 1,2 miljoen jaar geleden na verschillende vulkaanuitbarstingen waarvan het magma de zeebodem brak en zich tot een hoogte van 1501 meter boven de zeespiegel (de bergtop van Malpaso, het hoogste punt) opwierp. Het vulkanische karakter van het eiland is niet alleen geschiedenis, maar ook heden. Tussen oktober 2011 en maart 2012 kende El Hierro verschillende uitbarstingen van een onderzeese vulkaan (de eerste in zijn soort in de afgelopen 500 jaar), voorafgegaan door zwakke seismische bewegingen die onwaarneembaar waren voor de bevolking en die in sommige gebieden het oppervlak tot zes centimeter deden opbollen. Jaren later heeft de nieuwe onderwatervulkaan nieuw leven gebracht in de wateren van El Hierro en is het een interessante plek geworden voor duikers om te bezoeken.
Een krater van 120 meter breed
De uitbarsting duurde 134 dagen en was daarmee de op één na langste op De Canarische Eilanden sinds die van Timanfaya (Lanzarote) in 1730. De nieuwe vulkaan ligt ten zuiden van El Hierro, op vijf kilometer van La Restinga en op een diepte van 88 meter in de Mar de las Calmas. De basis heeft een diameter van 700 meter en de krater is 120 meter breed.
Geregenereerde zeebodems
De vulkaanuitbarstingen van 2011 hebben de zeebodem geregenereerd, met als resultaat een bijzondere biodiversiteit en een uniek onderwaterlandschap vol leven. Dit is een nieuw spektakel voor duikers. Een campagne van het Oceanografisch Centrum van de Canarische Eilanden van het Spaans Instituut voor Oceanografie (IEO), die van 27 april tot 4 mei 2015 aan boord van het schip voor oceanografisch onderzoek Ángeles Alvariño werd uitgevoerd, toonde het herstel van de zeebodem rond de onderwatervulkaan na het nemen van monsters van de zeebodem en de bijbehorende fauna, op een diepte tussen 90 en 900 meter.
Vissen, tweekleppige weekdieren en sessiele organismen
Talrijke organismen die vastzitten aan de lava uitgestoten door de vulkaan, trekken vissen, schaaldieren en koppotigen aan die zich hiermee voeden. Tweekleppige weekdieren en borstelwormen, een soort wormachtige anneliden, hechten zich vast aan het substraat en voeden zich door voedingsstoffen in het water afkomstig van de vulkaan te filteren. Als overlevenden van de uitbarsting zijn sessiele organismen zoals gorgonen, koralen en sponzen overgebleven. Onder de vissoorten zijn fulas amarillas (vlaggebaarsjes), zeepalingen, murenen, kongeralen, cabrillas (een kleine gestreepte vis uit de familie van de zaagbaarzen), pejeperros (papegaaivissen) en medregales (grote geelstaarten) te zien.
Bestemming voor duikers
Zelfs vóór de nieuwe vulkaan was het eiland al een van de populairste bestemmingen ter wereld voor duikliefhebbers, zowel voor experts als ervaren beginners (of zelfs die voor het eerst willen gaan duiken). Nu zoveel reden te meer. De benodigde infrastructuren, personeel en uitrusting zijn aanwezig om met alle garanties te kunnen duiken. Het eiland heeft een enorm aantal duikspots. In het gebied van La Restinga kun je bovendien op een paar kilometer van de kust tot een diepte van 300 meter duiken, van een horizontaal zicht tot 30 meter genieten en kliffen, riffen, zandbanken, grotten verkennen...
Een grote verscheidenheid aan flora en fauna
De watertemperatuur ligt het hele jaar door tussen de 18 en 25 graden Celsius, wat tropische en mediterrane soorten aantrekt. De dichte begroeiing op de rotsachtige bodem maakt het eiland tot een ideaal schuilplaats voor een grote verscheidenheid aan flora en fauna, en soms ook een verzamelplaats voor pelagische dieren. Het zeerreservaat van La Restinga is bijvoorbeeld een internationaal erkend reservaat waar talloze diersoorten leven, zoals schildpadden, tonijn, roggen, tandbaarzen, chuchos (pijlstaartroggen), dolfijnen, barracuda's... en af en toe een vreedzame walvishaai.
Laboratorium in de natuur
Niet alleen duikers hebben dankzij de onderwatervulkaan opnieuw aandacht voor dit gebied gekregen. In de afgelopen jaren heeft het Spaans Instituut voor Oceanografie (IEO) talrijke wetenschappelijke campagnes gevoerd om de vulkaan te bestuderen, zodat het gebied een natuurlijk laboratorium is geworden waarin de effecten van milieuveranderingen, zoals een vulkaanuitbarsting, op mariene ecosystemen kunnen worden bestudeerd.